نظریۀ سیاسی و استلزامات ماهیت بشر

author

Abstract:

ماهیت بشر، به‌منزلۀ بنیادی‌ترین موضوعات در عرصۀ دانش سیاسی، برای نظریۀ سیاسی دلالت‌های بسیار بااهمیتی دارد. این دلالت‌ها، به‌گونه‌ای است که به‌واسطۀ آنها امکان فهم نظریۀ سیاسی و دلایل تفاوت در نظریات سیاسی فراهم می‌شود. اندیشمندان سیاسی معمولاً، مشروعیت دیدگاه خویش دربارۀ سیاست و حکومت را بر تبیین و برداشت خاصی از ماهیت انسان‌ بنا می‌نهند. اینکه نظریۀ سیاسی موجد چه نوعی از دولت به لحاظ وسعت سرزمینی باشد، مبتنی بر برداشت آن نظریۀ سیاسی از انسان است. مقالۀ حاضر به بررسی استلزامات چیستی انسان برای نظریه‌پردازی سیاسی می‌پردازد. براساس نتایج پژوهش حاضر، ماهیت بشر از طریق چند عرصۀ مهم، برای نظریه‌پردازی سیاسی نقش تعیین‌کنندگی و تقویم‌بخشی دارد. از جمله می‌توان به تعیین غایات دولت، تعیین شکل حکومت، اعتقاد یا عدم اعتقاد به آزادی‌های سیاسی و اجتماعی، اعتقاد یا عدم اعتقاد به اصل برابری سیاسی، فردگرا یا جمع‌گرا بودن نظریۀ سیاسی و همچنین محافظه‌کارانه بودن یا انقلابی بودن نظریۀ سیاسی اشاره کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

استلزامات نظریۀ «ماهیت استرشادی فطری زندگی اجتماعی» در تمدن‌سازی اسلامی

هدف: مسئلۀ اصلی این است که مبنای زندگی اجتماعی چیست و چه استلزاماتی بر تمدن‌سازی اسلامی دارد؟ نوشتار حاضر کوشیده است با بررسی نظریه‌های قدیمی و رایج مدنی بالطبع بودن آدمی در دیدگاه حکمای گذشته، با ارائۀ نظریۀ جدید «ماهیت استرشادی» حیات اجتماعی آدمی، استلزامات آن را در تمدن سازی اسلامی بررسی نماید. روش: مقالۀ حاضر بر روش نظریۀ بنیادین است و معتقد است نظریه‌ها همراه با زمینه‌های فرهنگی، بر مبانی ...

full text

پساآنارشیسم و نظریۀ سیاسی

نظریۀ آنارشیسم با تشویق کنش‌های مستقیم و غیرحکومتی می‌کوشد به مردم آزاد کمک کند تا از سلطۀ سیاسی و استثمار اقتصادی رهایی یابند. طرفداران این نظریه، خواهان شکل‌گیری داوطلبانۀ روابط انسانی‌اند که از نیازهای مردم نشأت گرفته باشد. اینان به نهاد دولت و قدرت دولتی بدبین‌اند و هر گونه مؤسسة مبتنی بر زور و اجبار را عامل تباهی زندگی اخلاقی و اجتماعی انسان قلمداد می‌کنند. با این حال، به‌نظر می‌رسد این بد...

full text

جستاری در ماهیت انشاء در نظریۀ انتخاب

از موضوعات مهم در حوزۀ فقه سیاسی، بحث انتخابی یا به‌عبارتی انشایی بودن تعیین ولی‌فقیه است. در این زمینه ضروری است آثار فقهای قائل به نظریۀ ولایت انتخابی یا انشایی فقیه بررسی شود تا ماهیت رأی مردم از لحاظ «انشاء»، «انتخاب» یا «تشخیص» حاکم مشخص شود. ازاین‌رو هدف از این مقاله، تعیین ماهیت «انشاء» و اعطای ولایت از جانب مردم به‌عنوان شرطی برای مشروعیت ولی‌فقیه و مکمل مشروعیت الهی است. به این منظور و...

full text

ماهیت سیاسی دولت پهلوی

یکی از موضوعات اساسی در جامعه شناسی سیاسی هر جامعه ای، ماهیت دولت در آن جامعه است. دولت‌ها ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گوناگون دارند. در این نوشتار ماهیت سیاسی دولت در ایران دوره پهلوی از نظر میزان گذار به دموکراسی بررسی می شود. هدف از بررسی ماهیت سیاسی دولت آن است که چگونگی اعمال حاکمیت مردم و تعامل میان شهروندان و حاکمیت روشن شود. با این رهیافت، پرسش اساسی این است که ماهیت دولت در ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 47  issue 4

pages  929- 948

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023